Gespreksgroep ALV: ‘We waren nog niet uitgepraat’

Daphne van der Aa, lid van het College van Bestuur van Unicoz Onderwijsgroep in Zoetermeer, had met haar groep een heel goed gesprek tijdens de ledenbijeenkomst van de VVOB in april. “We hadden unaniem het gevoel dat we nog niet waren uitgepraat.” Ze besloten spontaan tot een vervolg. Groepslid Arco van Wessel, bestuurder van scholengroep De Passie, kijkt daar naar uit. “We herkennen als onderwijsbestuurders allemaal wel enige eenzaamheid in ons vak. Met deze groep gaan we na de zomer serieus verkennen hoe je met diverse opgaven aan de slag gaat.” Andere geïnteresseerden kunnen zich aanmelden.

Thema van de gesprekken tijdens de ALV van de VvOB was de ‘bestuurlijke overload’ in het onderwijs en hoe je daar als bestuurder mee omgaat. Het werd ingeleid met filmpjes en daarna in kleinere groepjes besproken aan de hand van concrete opdrachten. Daphne vertelt er enthousiast over: “Met onze groep hadden wij een mooi gesprek, er was een goede vibe. We hadden het over hoe wij als bestuurders best veel druk ervaren, van regels, procedures en ambities - en hoe je dan toch zorgt dat je zelf de regie pakt. Hoe maak je dat je niet overvallen wordt of verrast.”

Bestuurder alleen of met z’n tweeën
De gedeelde ervaringen zijn volgens haar voor iedere bestuurder herkenbaar, en dat maakt het delen ervan prettig. “Ik ben zelf onderdeel van een tweehoofdig college, wij kunnen altijd sparren. Maar ik kan me goed voorstellen dat als je alleen bent, je nog meer behoefte hebt aan zo’n gesprek. Dat geeft je ook het gevoel: samen staan we sterker. Je kunt je in dit werk soms zo onder druk gezet voelen door wat er op je afkomt. Het is dan fijn om van anderen te horen hoe ze hiermee omgaan en met welke creatieve oplossingen zij komen.”

Wat haar trof was naast de herkenning ook juist de frisse blik. “In ons groepje zat ook een collega die zelf pas kort in het onderwijs werkt en afkomstig is uit de zorg. Heel interessant om te horen hoe zij met die ervaring naar het onderwijs kijkt. De zorgsector is beter georganiseerd, lijkt wel. Ze hebben bijvoorbeeld al veel langer de bestuurlijke accreditatie, een onderwerp dat nu bij ons actueel is.”

Onderwerpenlijstje
De wens om nog eens verder te praten leefde dus bij de hele groep, en Daphne van der Aa heeft alvast wat onderwerpen genoteerd die de volgende keer ter tafel kunnen komen. De doorstroomtoets bijvoorbeeld, want daar is veel over te doen. Of inclusief onderwijs. “Ik sta daar heel erg achter, maar het is moeilijk te realiseren als de randvoorwaarden niet op orde zijn.” Laat het gesprek vooral positief en toekomstgericht zijn, besluit ze. “Er komen al genoeg problemen bij jou als bestuurder. Nu gaan we eens met een groep gelijkgestemden vooruitdenken over onderwerpen die het onderwijs in het hart raken, en waarin we voor verbetering kunnen zorgen.”

Een goede chemie
Een van de andere groepsleden was Arco van Wessel, bestuurder van de Passie scholengroep. Ook hij weet nog goed wat hem zo aansprak aan de sessie tijdens deel twee van de ALV. “Het was een sterke werkvorm. Aan het eind moest je een statement aanvullen dat begon met: ik ontmoette vandaag een collega die wel wat hulp kon gebruiken bij ….. Dat maakte iets los, er gebeurde in onze groep iets, er was een goede chemie. Terwijl we random bij elkaar waren gezet, ik kende één deelnemer van een bestuurlijke visitatie. Voor het overige waren we onbekenden voor elkaar.”

Ervaringen delen is geen dagelijkse praktijk, benadrukt ook Arco. “We herkennen als onderwijsbestuurders allemaal wel enige eenzaamheid in ons vak. Je hebt niet vanzelf mensen met wie je kunt sparren of die meedenken over wat er op je bordje ligt. En er is genoeg: we willen aan de slag met basisvaardigheden, met regiovorming. Steeds is dan de vraag: hoe pak je dat op, hoe bepaal je het tempo, wat geef je prioriteit, en niet te vergeten: hoeveel autonomie leg je bij de scholen, wat pak je bovenschools op.”

Elke bestuurder heeft zelf natuurlijk wel mensen om zich heen om zulke dingen mee te bespreken, zegt hij. “Toch is het heel fijn om eens met iemand van buiten je eigen organisatie van gedachten te wisselen: hoe is het eigenlijk bij jou, wat houdt jou bezig? De meeste bestuurders kunnen dat snel onder woorden brengen, zeker als je onder elkaar bent.” De groep wil na de zomer weer afspreken, Daphne van der Aa neemt hiertoe het initiatief. Arco: “We denken aan een dag waarop we toch al ergens centraal samenkomen, want het is een gezelschap vanuit het hele land.”

Serieus en informeer verkennen
Is nou het belangrijkste om er iets van op te steken, of vooral die bevestiging dat je er niet alleen voor staat? “Het wordt niet alleen maar stoom afblazen”, stelt Arco van Wessel. “We gaan serieus verkennen hoe je met diverse opgaven aan de slag gaat – of al bent. Maar in een ontspannen sfeer, informeel, met de benen op tafel wat mij betreft.”

Wie nog wil aansluiten kan zich melden bij Daphne van der Aa. De groep staat open voor meer deelnemers. Ook dat past bij de informele, positieve insteek.