Dat ik er kapot van zou zijn, gaat te ver. Het boek ‘Kapot, hoe vilein is de deugindustrie’, bracht mij wel van mijn stuk.
Het was of grappig, of grimmig dat op LinkedIn al commentaar verscheen op de titel, toen het boek nog moest verschijnen. Een aanwijzing van de actualiteit en misschien wel de explosiviteit van de materie.
De auteur, professor doctor Michiel de Vries, heeft grote aantallen rapporten van onderzoeken naar vermeende integriteitsschendingen en grensoverschrijdend gedrag, door als paddenstoelen uit de grond schietende bureaus verricht, grondig en systematisch geanalyseerd.
Je gelooft het niet: het gebrek aan integriteit en het overschrijden van grenzen blijkt in toenemende mate te zitten aan de kant van: de opdrachtgevers en de onderzoekers. Zelfs onnozele pietluttigheden blijken tot harde conclusies te leiden, na een onderzoeksproces dat het daglicht niet kan verdragen. Vanwege rammelende onderzoeksmethodes, felgekleurde onderzoeksopdrachten, beklaagden die maandenlang in moordende onzekerheid verkeren, ontbrekende of aanvechtbare definities en normenkaders, schuivende beroepscodes.
Het woord ‘vilein’ blijkt op zijn plaats te zijn, voor wat inderdaad de trekken van een ‘industrie’ heeft, die nietsvermoedende ambtenaren, wethouders, sportcoaches, bestuurders aan het slopen is. En dan doet de schrijver niets af aan de noodzaak om gedrag aan de kaak te stellen dat mogelijk niet deugt.
Ongeveer in alle gevallen blijkt de conclusie van het onderzoekend bureau naadloos aan te sluiten bij de formulering van de opdracht, waar de beklaagde nooit in gekend wordt.
Met redeneringen die je het glazuur van de tanden doen springen. En de feitelijke constatering dat de rechter in veel gevallen niets heel laat van het rapport en de conclusie, als de beklaagde de rechtsgang nog kan verdragen tenminste.
Dit boek, dat gelukkig afgesloten wordt met suggesties voor oplossingsrichtingen, verdient vele lezers onder alle betrokkenen van het groeiende aantal meldingen en klachten: klagers, beklaagden, toezichthouders, onderzoekers.
Ik las het in één adem uit. Ik ben er toch een beetje kapot van…
Willem de Vos
oud-rector-bestuurder